حرف نشانه، وظیفه مشخص کردن نقش کلماتی را که مفعول، اضافه، صفت و منادا هستند به عهده دارد.
برای ساخت جمله و انتقال پیام علاوه بر اسم و فعل، گاهی به اجزای دیگری نیز احتیاج داریم که در اصطلاح به آنها حرف می‌گویند.
از آنجایی که این حروف نقش کلمات قبل و بعد خود را تعیین می‌کنند، به آنها نقش‌نما نیز گفته می‌شود.
رایج‌ترین و ساده‌ترین تقسیم‌بندی که برای این حروف ارائه شده است، عبارت است از: حرف اضافه، حرف ربط، حرف نشانه
حرف نشانه را
حرف نشانه را، نقش‌نمای مفعول است و در فارسی امروز، تنها حرفی است که بر کلمه پیش از خود تأثیر می‌گذارد.
کیف را خریدم.
دوستان را فراموش نکن.
حروف ندا
حروف ندا عبارتند از ای، یا، الف. این حروف نقش ندا را در جمله مشخص می‌کنند. ندا با قرار گرفتن در کنار اسم ساخته می‌شود و اسمی را که به همراه حرف ندا می‌آید، منادا می‌نامند. به غیر از این حروف، تغییر آهنگ کلام در بعضی از کلمات می‌تواند آنها را تبدیل به منادا کند.
کاربرد حروف ندا
ای قبل از اسم می‌آید:
ای خدا!، ای برادر! ای آقا!
یا یکی از حروف ندای عربی است که وارد فارسی نیز شده و پیش از اسم می‌آید، معمولاً این اسم همراه با اسم‌های مذهبی به کار می‌رود:
یارب!، یاعلی!، یا حسین!
آ پس از اسم می آید:
خدایا!، پروردگارا!
کسرهٔ اضافه، نشانهٔ اضافه و صفت است، یعنی کلمه‌ای که این نشانه در آخر آن بیاید یا موصوف است (در صورتی که کلمهٔ بعدی اسم یا ضمیر باشد):
مدادِ سیاه، مدادِ علی، مدادِ او